Дæ усы, дам, æрвыл сабат куы нæ нæмай. уæд, дам, къух нæ дæтты. (СИ. 1965. 189.)
Совхозы директорæй... раст чи куыста, уыдон къух нæ лæвæрдтой уæлдæрлæууæг органтæн æмæ-иу сæ сæ куыстæй систой. (СИ. 1991, 19.)
Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
КЪУХ РАЙСЫН — 1. Искæй фæнæмын, бафхæрын. Кæй ма федтай йе лдары дзырдыл дыууæ зæгъгæ? Ды та йæм дæ къух райстай. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) Цæмæн æм хъæуы къух райсын, йæхæдæг ингæны былыл куы лæууы? (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) Мах дæ цæмæ фервыстам … Фразеологический словарь иронского диалекта
КЪУХ ДÆТТЫН — Коммæ кæсын, æнувыд уæвын, искæмæн алцæуыл дæр разы кæнын. Кард сын сæ риумæ дар, ехс сын се рагъæй ма райс æмæ дын къух дæттой (æлдар мæгуыртæй). (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) Мæ хъуыдымæ гæсгæ дын царды уæлдай хуыздæр къух раттдзæн...… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ИУ КЪУХÆЙ ИННÆМÆ ДÆТТЫН — Никæмæн ницы дæттын. Æмбисонд афтæ у: ратт æмæ дын уа! Æз та кæмæн цы дæттын? Мæ иу къухæй – ме ннæ къухмæ... (Годе). (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ИУ КЪУХÆЙ РАТТЫН ÆМÆ ИННÆМÆЙ РАЙСЫН — Лæвар никæмæн ницы дæттын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЫУУÆ КЪУХÆЙ ХЪÆЛÆС ДÆТТЫН — Истæуыл æххæстæй сразы уæвын. Голосовать обеими руками; быть двумя руками за… To vote with both hands for smth. They did somersaults and embraced the idea … Фразеологический словарь иронского диалекта
АМРАН — Даредзанты таурæгъты сæйраг архайæг Амран у ирон адæмы уарзондæр таурæгъон хъæбатыртæй иу. Нарты Батрадзимæ сæ æрæвæрæн ис фæрсæй фæрстæм. Батрадзау Амран дæр у рæстыл тохгæнæг, æгъдауджын, æнæуæлдай ми, йæхи уæлдæр не вæры, хистæртæн,… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НОГБОН — см. НОГБОН – перевод Ирон адæмы уарзондæр бæрæгбæттæй иу у Ногбон. Куы мæйы дыууадæсæм, куы æртындæсæм, куы цыппæрдæсæм бонмæ æрцæуы. Ногбон баст у хурхæтæнимæ. Хистæртæ иу хуымæтæджы не скуывтой: «Бон куыд даргъдæр кæны, афтæ адаргъдæр уæнт нæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИ — Раджы заман алантæй къордтæ къордтæ цæргæйæ баззад Кæсæджы, Хъæрæсе æмæ Хъубаны зæххыл. Хъубаны доны къабаз Стыр Зеленчукы был уыдонæй цард къниаз Инал. Уыд ын æртæ фырты: Биаслан, Аслæнбег æмæ Хетæг. Биаслан у, Кæсæджы къниазтæ Биаслантæ кæмæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
СÆР ДÆЛÆМÆ ÆРУАДЗЫН — 1. Æнкъард кæнын. Фыд мæстæй йæ сæр дæлæмæ æруагъта, хæринæгтæм йæ къух дæр нæ бакодта Бибо. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) 2. Басæттын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРД ИУ КÆНЫН — тж. ЦАРД БÆТТЫН Иумæ бацæрын (фæзæгъынц нæлгоймаг æмæ сылгоймагæй), иумæ хæдзар, фæллой, бинонтæ кæнын. Йæ зæрдæ хъыджы кодта, ацы чысыл къух ын æвзонг уды цард кæй иу кæны йæ цардимæ, се хсæн хидау æвæрд кæй у. (Гафез, Дзаджейы рухс.) Ноджы… … Фразеологический словарь иронского диалекта
